Petra Antik Kenti: İlber Ortaylı’nın bahsettiği antik miras
Kayıp bir mücevher, dünya üzerinde şu ana kadar keşfedilen en gizemli antik kentlerden biri Petra Antik Kenti. Arap çöllerinde bulunan ve geçilen her patikada farklı yollara, farklı bir kaya mezarına ya da kentin merkezine götürüyor. Petra Antik Kenti’nin bir diğer ilginç yanı ise orada yaşayan Nabati uygarlığının arkasında hiçbir iz bırakmadan kenti terk etmiş olmaları.
Nabatilerin Gizli Hazinesi Petra Antik Kenti
Nabati uygarlığının milattan önce inşaa ettiği ve yapımı 500 yıl süren bu gizemli antik kent, bir dönem kayıp bir kente dönüşüyor, diğer bir ifadeyle tarihte kayboluyor. 19. Yüzyılda arkeolojik kazılar sonucunda yeniden keşfedilen kent içinde bilinmeyen binlerce sırrı barındırıyor. Bugün hala tam anlamıyla keşfedilemeyen kentin gizemi üzerinde araştırmalar sürüyor. Kent bir dönemin ticaret merkzi konumuna gelince kanyonlar arasında gizemli ve korunaklı bir kent inşaa etmeye başladılar. Bu kent Petra Antik Kentidir.
Petra Antik Kenti ’nin Kuruluşu
Yapılan araştırmalarda adına el yazmalarında Yunanca taş anlamına gelen Petra ismi tam da adını karşılayan bir kent. Genç Ürdünlü bir Arap topluluğu olan Nabati Uygarlığının şehri olan bu kent gün ışığında renkleri değişen kayalık kanyonların gizemli yollarının ardında kayaların oyulmasıyla yapılan bir şehir.
Petra Antik Kenti ‘nin tarihi
M.Ö 400 ve M.Ö 106 yılları arasında gelişen ve dönemin ticaret yollarını da kontrol ederek gelişen ve büyüyen kenti Nabatiler Krallığın Ticaret Merkezi haline getirdi. Giderek gelişen ve büyüyen antik kent Petra sınırlarını da geliştirdi. Kızıldeniz’den Basra Körfezi’ne kadar ilerleyen kentin sınırları daha sonraları Gazze’den Şam’a kadar uzanarak ticaretin önemli bir kavşak noktasına dönüştü. Bu sayede dönemin ticaret yolu kavşağındaki Petra Antik Kenti Arabistan, Mısır, Suriye, Hindistan, Yunanistan ve Roma’yı birbirine bağlayan bir kent haline geldi. Bu sırada Romalılar Yunanlılar ve doğuda Persler ile ticaret yapmaya başladılar.
Dönemin en korunaklı kenti Petra
500 yıl süren inşaası sonunda Petra Antik Kenti kanyonların arasından geçilerek her yolu farklı bölgelere çıkan korunaklı bir kent. Şehre ulaşabilmek i.in Siq adı verilen vadideki uzun ve ara ara daralan bir kanyon yolundan geçiliyor. Şehre ulaşabilmek için vadiden 1 km içeri girmek gerekiyor.
Dönemin ticaret kralları olan Nabati Uygarlığı bir yandan şehri inşa ederken, bir yandan da vadi boyu antik çağbarajı da inşa etmişler ve bu baraj aracılığı ile şehrin su ihtiyacını karşılarken aynı zamanda Perta kentinin su baskınlarına karşı önlem alınmış.
Petra’da bulunan yapılar
Nabati uygarlığı bu görkemli şehri hüküm süreleri boyunca birçok yapıt ile donattılar. Kum taşı kayaları ile oyularak yapılan kaya mezarlar, görkemli tapınaklar, ticarethaneler ve evler kurdular. Yapıları ticaret yaptığı uygarlıkların yani roma ve Yunanlıların yapılarına benzetildi. Ticaretleri gelişmeden önceki yapıları ise daha yakın olan uygarlıklara yani Asurlu ve Mısırlıların yapılarına benziyordu. Ticaretle olan bağları sayesinde birçok farklı uygarlığın bir araya toplanmış kültür hazinesine dönüştü Petra Antik Kenti.
Petra Antik Kenti’nde Keşfedilen Yapılar
Petra Antik Kentinin geçmişten günümüze kadar ayakta kalan eserlerinin arasında Hz Musa’nın kardeşi Harun’un Mezarı (Aaron’un Mezarı) bulunmaktadır. Bunun yanında Al Khazneh (Hazine), Roma tarzından esinlenilmiş Amfitiyatro, Ad Deir Manastırı, Kral mezarları ve Street of Focades isimli geniş kanyon yolundaki kaya mezarları bulunmaktadır. Bu eserlerin birçoğu hala ayakta durmakta ve zarar görmemiş yapıtlardır. Antik kentlerin çoğu sel sonucunda, yoğun yağış sebebiyle, büyük bir çoğunluğu ise depremler sonucunda günümüze kadar ayakta kalamamaktadır. Bunca Antik Kent arasında halen yıkılmamış yapıtlarının olmasının sebebi Petra Antik Kenti’nin bulunduğu bölgenin fazla yağışlı almayan ve hava olayları yaşanmayan bir yer olmasıdır. Eğer bu bölge fazla yağış alan bir yer olsaydı kayaların oyularak yapıldığı bu antik kentin ayakta kalması pek mümkün olmazdı.
Antik Dünya ile ilgili bilgileri yorumguncel.com‘da bulabilirsiniz!