Halil Cibran Kimdir? Hayatı ve sanat anlayışı

Halil Cibran Çocukluğu ve Yaşamı

6 Ocak 1883’te Kuzey Lübnan’ın Bişerri(Bsharri) topraklarında dünyaya geldi. O zamanlar Lübnan, Büyük Suriye’nin (Suriye, Lübnan ve Filistin’den oluşan) Osmanlı Devletine bağlı bir Türk eyaletiydi. Hıristiyanlar, Maruniler ve Müslümanlardan oluşan sürekli karışıklıklar yaşayan bölgeydi. Cibran ailesi Hıristiyan ve Maruni mezhebine bağlı ailelerden biriydi.

Kamile Rahme ile Halil Cibran evliliğinden dünyaya gelen Halil Cibran aynı zamanda babasının ismini de almıştı. Annesinin üçüncü evliliğiydi ve daha önce ki evliliklerinden Peter adında bir üvey ağabeyi, Mariana ve Sultana adlarında da iki de kız kardeşi vardı. Yalnız ve düşünceli bir çocukluk geçirdiği söylenir. Yoksul bir ailenin çocuğu olduğu için okula gidememiş fakat bir Papaz’dan Süryanice ve Arapça dilleriyle beraber İncil’i de anlayıp öğrenmiştir. Sekiz yaşına geldiğinde babası Osmanlı’dan vergi kaçırdığı gerekçesiyle hapse girince ve evlerine el konulunca annesiyle beraber ABD’ye göç ettiler.

Gençliği ve Sanata Adım Atması

Halil Cibran Boston’da okula yazıldı ve eğitim almaya başladı. İçine kapanık ve dalgın olması onu gençliğinde sanata yönelmesini sağladı. Tiyatro, Opera, Resim ile ilgilendi. Daha sonra ‘Fred Holland Day’ sayesinde Yunan mitolojisi ve dünya edebiyatına merak saldı. Ailesiyle beraber tekrar Beyrut’a dönünce okuluna burada devam etti. Arap edebiyatıyla ilgilendi ve şiirler yazmaya başladı. Burada aynı zamanda Fransızca öğrenip arkadaşıyla beraber bir dergi çıkardı. Ailesinde hastalıklar ortaya çıkınca ve üvey ağabeyi ölünce Lübnan’dan ayrılıp tekrar ABD’ye gittiler ve burada kız kardeşi Sultana da öldü. Kısa bir süre sonra annesini de kaybeden Halil Cibran tek başına kalmıştı. Gazetelere köşe yazıları ve makaleler yazmanın dışında El-Musiki adında bir kitap yayımlamasının ardından bir yıl sonra Vadinin Perileri, üç yıl sonra da üçüncü kitabı olan ‘Asi Ruhlar’ı yayımladı.

Kitaplarında ironizm, sembolizm ve romantizm’i sıkça gösterdi ve simgeledi. 1908’de ABD’den ayrılarak Fransa’da Paris’e yerleşti. Fransız kültüründen çok etkilenerek William Blake’nin eserlerini okudu ve aynı zamanda İngiliz edebiyatı, Fransız edebiyatı ve dünya edebiyatıyla ilgilendi. Şiir yazarak, resim çizerek ve sergiler açarak hayatına devam eden Halil Cibran tekrar ABD’ye döndü. Bu geçen zamanda ise ‘Kırık Kanatlar’ adlı dördüncü kitabını yayımladı. Nietzsche’yi okuyup ondan etkilendi. 1914’ te ‘Bir Gözyaşı Bir Tebessüm’ adlı mensur şiirlerinden oluşan beşinci kitabını çıkardı. Bir yandan da 1. Dünya savaşı ile ilgileniyordu. Osmanlı yönetimi altındaki Suriye’nin bağımsızlığını kazanması için uğraşıyor bu konuda çeşitli çalışmalar yürütüyordu. İngilizce ve Arapça çeviriler yapıyor, resim sergileri açıyor ve bir yandan da dergilere şiir ve makale yazıyordu.

Sanatta Zirve ve Sanat Anlayışı  

İlk İngilizce kitabı olan ‘Deli’ adlı kitabı yayımladıktan sonra ‘Oluşumlar’ ve ‘Ermiş’ adlı kitaplarını da arka arkaya yayımladı. Daha sonra resimlerinin bulunduğu ’Yirmi Çizim’ adlı koleksiyonunu yayımladı. Arap ve İngiliz bir çok yazarlarla iletişim kuran Halil Cibran’ın ismi artık oldukça biliniyordu. Adında çeşitli şiir geceleri düzenleniyordu. Gazete ve dergilere yazılar yazıyor cemiyetlere katılıyordu. Dergilerde yazdığı öykü ve mensur şiirlerinin bulunduğu, İkinci İngilizce kitabı ‘Fırtına’ kitabını yayımladıktan hemen sonra ‘Haberci’ kitabını da yayımladı. Arap dünyasında sevilen ve sayılan bir adam haline dönüştü. İbn-i Sina ve Gazali ve bir çok arap filozoflarının resimlerinin bulunduğu ‘Güzellikler ve İlginçlikler’ adlı hayali çizim kitabını yayımladı. Bu arada geçen zaman içersinde çeşitli kadınlarla konuşuyor ve mektuplaşıyordu hatta akıl hocası gibi gördüğü kendinden büyük olan Mary’e iki kez evlilik teklifi yapmış ve ikisi de reddedilmişti. Siyasi alanda da aktif olarak kültür ve toplum etkileşimi hakkında yazılar yazarak, Tanrı ile arasındaki bağ hakkında da aykırı düşüncelere sahipti. Yazıları kilise ve din adamlar tarafından eleştirildi ve tartışma yarattı. Geçen zaman içinde Mary zengin bir iş adamıyla evlendi ve aralarındaki duygusal ilişki ve mektuplaşmalar bitmişti. Bu sıralarda da en büyük hayali ve projesi olan ‘Ermiş’ kitabını yayımladı. Bu kitap Amerika’da çok konuşuldu ve en çok satanlar arasına girmeyi başardı. 1926’ da uluslararası tanınan bir isim olmayı başardı. Batılılar onu ‘Kahlil Gibran’ adıyla tanıdı. Ermiş kitabının ikinci ve üçüncü kısımlarını yazmak için çalışmalarını sürdürürken adeta hiç boş durmadı ve Arapça yazdığı ve daha sonra İngilizceye çevirdiği kitabı ‘Kum ve Köpük’ kitabını yayımladı.

Halil Cibran Son Zamanları

1928’de sağlığı kötüye gidince ABD’de alkol yasağının son derece katı olduğu zamanda bile alkolik olmayı başardı. Ağır bir ruh haline bürünerek ölümü düşünmeye başlayarak hayattan soyutlaşmaya başladı. Bu sürede de ‘İnsanoğlu ve İsa’ eserini yayımladı. Artık özgün ve yaratıcı gücümü kaybettim diyerek kendini sürekli içkiye vermesi karaciğerlerinin büyümesine yol açtı Halil Cibran ise tedaviyi reddeti. Son olarak ‘Dünya Tanrıları’ kitabını yayımladı. Ermiş kitabının ikinci kısmını tamamlayamayacağını düşünürken kısa bir süre sonra 10 Nisan 1931’de New York’ta hayata veda etti. Ölümü sanat dünyasını yasa boğdu. Cenazesi ülkesinde muhteşem bir törenle karşılandı. Çeşitli devlet büyükleri katıldı. Mark Sarkis Manastırının yanında bulunan kilisenin bahçesine gömüldü. Gömüldükten sonra kemikleri mezarından çalındı. Lahitini zincirlediler, Eşyaları ve kitapları çalınmasın diye de adına Bir müze kuruldu. Ölümünden sonra Ermiş kitabının ikinci kısmı olan ‘Ermişin Bahçesi’ Barbara Young tarafından tamamlanarak yayımlandı. Halil Cibran’ın son zamanlarında tamamladığı ancak yayımlayamadığı ‘Gezgin’ adlı kitabı da yayımlandı.

Halil Cibran’ın ‘Ermiş’ adlı kitabı başyapıtı olarak kabul edilir. Halil Cibran, Felsefe Yazarı, Roman Yazarı, Şair ve Ressam olarak bilinir. İngilizce ve Arapça eserlerinden oluşan kitapları oldukça çoktur. Bu kitapların günümüzde bazıları Türkçe’ye çevrilmiştir. Asi Ruhlar ve Aforizmalar kitabı oldukça bilinir.

Ünlü Amerikan şarkıcı Elvis Presley Halil Cibran’ın hayranı olduğu için çoğu zaman Halil Cibran’ın kitaplarını ücretsiz olarak dağıtmıştır.