Osmanlı döneminde kolera salgını önlemleri nasıl uygulanıyordu?

Osmanlı döneminde kolera önlemleri, osmanlı döneminde pandemiler, hastalıklar, ilk karantina uygulayan padişah kimdir, ilk karantina uygulaması, kolera pandemisi, kolera ne zaman bitti gibi aramalarınıza YORUM GÜNCEL’den yanıt bulabilirsiniz.

Osmanlı döneminde kolera önlemleri hakkında

Kolera, Hindistan ve civarında hemen her zaman görülen bir salgın hastalıkken, 1820’den itibaren coğrafyası dışına taşıp kıtaları aşmış; hastalığın yayılma yolu üzerinde bulunan Osmanlı Devleti de her seferinde salgından nasibini almıştı. Bu salgınlardan en ağır geçenler, 1861-65 ve 1892-95 arasındakilerdi. 1861’de Bağdat’ta görülen kolera, üç-dört sene içinde Kudüs, Kıbrıs, Girit, İzmir ve Edirne’ye ulaşmış, nihayet İstanbul’u etkisi altına almıştı. Güçlükle bastırılan salgın, binlerce kişinin ölümüne sebep olmuş ve büyük korku yaratmıştı. Devrin padişahı Sultan Abdülaziz, salgının sona erdirilmesinde yararlılık gösterenlere verilmek üzere “Kolera Madalyası” adıyla bir madalya bile çıkarmıştı. 1892-95 arasında yaşanan kolera salgını ise öncekine göre daha geniş bir coğrafyayı etkilemiş, daha çok insanın hayatına mâl olmuştu.

Osmanlı döneminde kolera önlemleri nasıl uygulandı?

Kolerayla savaşta uygulanan en önemli tedbir, salgının ülkeye girişine engel olmaktı. Bunun için sınır kapılarında, limanlarda, tren istasyonlarında karantinalar kurulmuş ve bunu standart hale getirebilmek için Kolera Karantinası Hakkında Nizamname başlığı altında bir kitapçık dağıtılmıştı. Salgının zirveye ulaştığı 1893-94 yıllarında, başta İstanbul olmak üzere bütün vilayetlerde kolerayla mücadelenin nasıl yapılacağı hususunda halkı bilinçlendirmek adına talimatnameler hazırlanmıştı. Kolera ile mücadelenin organize şekilde yürütülmesi için “Hıfzısıhha-i Umumiye Komisyonu” adıyla bir komisyon kurulmuş; izlenecek yol ve alınacak kararlar bu komisyona havale edilmişti.

Avrupa’da kolera ile mücadelede başarı kazanmış devletlerin tecrübelerinden faydalanılmış, orada kullanılan ilaçlar getirtilmiş, hastalıkla mücadelede yardım almak üzere yine Avrupa’dan biliminsanları ülkeye davet edilmişti.

Osmanlı’da kolera salgını ne zaman bitti?

İstanbul’a su sağlayan Belgrad ormanlarındaki bentler ilaçlanmış, açıkta lağım bırakılmamış, şehir bölgelere ayrılarak sürekli denetim altında tutulmuş, kolera vakası görülen evler kordon altına alınmıştı. Tedbirler en ücra köşeden saraya kadar her yerde tatbik edilmekteydi. Hatta padişah tarafından yabancı ülke imparatorlarına, krallarına yazılan mektuplar bile dezenfekte edilmek için etüvden geçiriliyordu. Hastalığı takip edebilmek ve kontrol altında tutabilmek için kolera vakalarının gün gün yazıldığı takip cetvelleri hazırlanmıştı. Üç yıl süren mücadele sonucunda binlerce kişinin hayatına mâl olan kolera, nihayet bu önlemlerle bertaraf edilmişti.

Kaynak: Muzaffer Albayrak, NTV Tarih‘in 5. sayısı