Eris cüce gezegeni : Plüto’yu gezegenlikten eden gökcismi
Eris cüce gezegeni nedir? nerededir? Hakkında bilgi, keşfi, plüto ve cüce gezegen kategorisine düşürülmesindeki ilişkisi, astroloji, uydusu Dysnomia gibi aramalarınıza yorumguncel.com’dan yanıt bulabilirsiniz.
Eris’in Keşfi ve sonrası
Eris, cüce gezegeni keşfi ile birlikte Güneş Sistemi’ndeki gezegenlerin sınıflandırması sil baştan yapılmıştır. Eris’in keşfi astronomi’de ‘Plüto’yu gezegenlikten eden cisim’ olarak da bilinmektedir. Eris cüce gezegeni Neptün ötesi’nde bulunan Kuiper kuşağında yer alan bir cüce gezegendir. 2300 kilometre yarı çapında olan gezegen, Plüto’dan biraz daha küçüktür. İşte bu bilgi plüto’yu gezegenlik tahtından eden şey oldu. Kuiper Kuşağında bulunan Eris, hem bir uyduya sahip hem de güneşin etrafından tüm diğer gezegenler gibi bir yörünge içerisindedir. Eris’in bu konumu onu 10. Gezegen olması gerektiği tartışmaları başlatmıştır. Ancak, Eris gibi Kuiper kuşağında yer alan ve boyut olarka küçük olan gezegen davranışları sergileyen cisimler de bulunuyordu. Bu yüzden bilim insanları cüce gezegen adı altında bir sınıflandırma yapmaya karar verdi. Eris’i de bu kategoriye alan bilim insanları, boyut olarak Plüto’nun da bu sınıfa girmesi gerektiğini tartışmaya başladı.
Plüto’yu gezegenlik tahtından eden keşif
Her yıl yeni cüce gezegenlerin keşfedildiği Güneş Sistemi’nde Eris’in boyut olarak büyük olması ve bir uydusunun da yer alması taşları yerinden oynatmıştır. 2006 yılında Eris’in uydusu Dysnomia’nın keşfinin ardından tartışmalar daha da alevlenmiştir. 2006 yılında yapılan Uluslararası Astronomi Birliği tarafından verilen ortak karar sonrası cüce gezegenler sınıfı ortaya çıkmış ve Plüto da gezegen sınıfından cüce gezegenlik sınıfına düşürülmüştür. Böylelikle Plüton, Ceres, Sedna, Makemake, Haumea, Orcus ve Quaoar gibi cüce gezegenler arasında yer almıştır. Eris’in bilim dünyasındaki keşfi aynı zamanda Güneş Sistemi’nde büyük gezegenler dışında bir çok cüce gezegenin de bulunduğunu ortaya koymuş o zamandan bu yana 8 gezegen ile birlikte 30’u aşkın cüce gezegen keşfedilmiştir.
Eris cüce gezegeni hakkında
Eris, cüce gezegeni Temmuz 2005 yılında keşfi açıklanan bir gök cismidir. Dünya’dan 15 milyar kilometre uzaklıkta bulunan gökcismine ilk olarak ‘Xena’ adı verildi. Yunan mitolojisinin bilinen kadın savaşçısından adını alan gökcismi, Ağustos 2005’te resmi olarak açıklandıktan sonra isminin de Eris olarak değiştirildiği belirtildi. İlk keşfinde Plüto’dan büyük olduğu düşünülen Eris, 2015’te New Horizons uzay aracının yaptığı yeni araştırma ile yarıçapı açısından Plüto’dan üçük olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca keşfedildiği yıl içerisinde Eris’in bir de uydusu olduğu açıklanmıştır. Eris’in uydusuna da Dysnomia adı verilmiştir.
Eris ve uydusu Dysnomia
Güneş’in çevresindeki turunu 560 yılda tamamlayan Eris, Güneş Sistemi’nde yer alan ve güneşe en uzak cisimler arasındadır. Eris’ten Güneş’e bakıyor olsanız güneş’i sadece parlak bir yıldız olarak seçebilirsiniz. Plüto’dan güneşe daha yakın olan Eris cüce gezegeni, en sıcak -217 en soğuk ise -248 derece civarında sıcaklığa ulaşabiliyor. Uydusu Dysnomia ise kendinden 33 bin kilometre uzaklıkta olup kendisinden de 5 kat küçük yarı çapa sahip olduğu bilinmektedir.