Kiros Silindiri : Dünya’nın ilk anayasası
Kiros Silindiri nedir? önemi nedir? Dünya’nın ilk anayasası hangisidir? Nerede, ne yazıyor, ne zaman yazıldı? nerede sergileniyor? Kim tarafından yazdırıldı? gibi sorularınıza yorumguncel.com’dan yanıt bulabilirsiniz.
Kiros Silindir nedir?
Kiros Silindiri Millattan önce 539 yılında Pers Kralı 2. Kiros tarafından yazdırılmıştır. İlk anayasa olarak kabul edilmesinin temel nedeni, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nden yaklaşık 2500 yıl önce ‘İnsan hakları’nı konu almasıdır.
Pers Kralı 2. Kiros ve Ordusu Milattan önce 539 yılında Sümer ve Akad diyarlarının ardından Babil’e girerek o dönemde bilinen Dünya’nın dört bir yanını ele geçirmişti. Bu fetihin ardından Pers Kralı 2.Kiros, Babil’de bir çok etnik kökenden insanlara hükmettiğini biliyordu ve fetihlerinin kalıcı olması için her diyarda her etnik kökene karşı hoşgörülü bir biçimde yaklaşacağını ilan etmek için bu silindiri yazdırmıştır.
Kiros Silindiri ‘nde ne yazıyor?
Silindirde üç ana konu ele alınmıştı. Irk ve din eşitliği, Köleler ve göçe zorlananların haklarının geri iade edilmesi ve yıkılan tüm dini tapınakların istenildiği gibi onarılmasına izin verilmesi Kiros Silindiri’nin temelini oluşturdu. Akadca yazılmış olan metin, kilden yapılmış bir fıçı şeklinde tasarlanmıştı. Metin, Pers kralı 2.Kiros’un hükmettiği yerlerin isimleri ve unvanlarının sıralanması ile başlamaktadır. Metnin devamında tüm Mezotopamya topraklarını ordusu ile birlikte nasıl fethettiğğini, fethettiği yerlerde gösterdiği merhamet ve hoşgörüleri anlatılır. Silindir en önemli ve son kısmında ise halka can, mal, namus güvencesi verdiğini, dil, din ve ırk açısından özgürlüklerin önünün açıldığını vve kimsenin inancına karışmadan saygı içerisinde ayrımcılık yapmadan yaşama hakkı tanıdığını, devletler arasında yaşanabilecek sorunların barışçıl yollarla çözüleceğini ve hükmettiği diyarlarda halkın kendi yöneticilerini seçebileceğini ilan ediyordu.
Kiros‘un bu yönetim biçimin ardından Mezopotamya toplumlarının çehresinin değiştiği düşünülmektedir. Kiros’tan sonra gelen kralları da etkileyen bu eser nedeniyle her tahta çıkan kral kendisi adına beyanname yayınlamaya başlamıştır. Kendisinden sonraki dönemde de Kiros’un bu anlayışına sahip çıkan yöneticiler de var olmaya başlamıştır.
Kiros Silindiri ‘nin bulunması
Kiros Silindiri o dönemden bu yana bütünlüğünü koruyabilmiş en değerli eserler arasında kabul edilir. 1879 yılında Asur bilgini Hormuzd Rassam tarafından Babil’de bulunan Marduk tapınağında bulunan eser, günümüzde Londra’daki Britanya Müzesi’nde sergilenmektedir. Aynı zamanda bir kopyası Amerika’nın New York kentinde Birleşmiş Milletler karargahında bulunmaktadır. Ayrıca 1971 yılında Kiros Silindiri dünyadaki ilk insan hakları bildirgesi olarak tanındı ve birçok dile çevrilerek, Dünya’nın ilk anayasası olarak kabul edilmiştir.